![](/media/lib/527/n-la-mano-de-irulegi.juantxo-egana-b00cc60f35819d5dd53974e9be444b58.jpg)
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.
![](/media/lib/183/n-pustorozec-d5a16e66f0808e4e8b07d2fcb05c221d.jpg)
Pierwsi rolnicy malowali tymi samymi pigmentami, co ich polujący i zbierający przodkowie
14 stycznia 2014, 13:41Pierwsi rolnicy i pasterze malowali za pomocą tych samych barwników, co ich przodkowie - wędrowni myśliwi-zbieracze, którzy zamieszkiwali Półwysep Iberyjski ok. 10 tys. lat temu.
![](/media/lib/527/n-la-mano-de-irulegi.juantxo-egana-b00cc60f35819d5dd53974e9be444b58.jpg)
Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego
![](/media/lib/227/n-zeby-0a228583e5b5eedefd99bb33cc10c8eb.jpg)
Znamy pierwszy neolityczny genom Śródziemiomorza
8 września 2015, 11:49Naukowcy z Hiszpanii i Danii zsekwencjonowali kompletny genom neolitycznego iberyjskiego rolnika. To jednocześnie pierwszy tak stary genom zsekwencjonowany w całym basenie Morza Śródziemnego